Thoái hóa cột sống ở người già: Dấu hiệu & Cách điều trị an toàn, hiệu quả

Thoái hóa cột sống ở người già là bệnh lý phổ biến, tiến triển âm thầm nhưng dễ gây đau nhức kéo dài, hạn chế vận động và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống. Việc phát hiện sớm và lựa chọn cách chữa thoái hóa cột sống ở người già phù hợp đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát bệnh và duy trì sức khỏe lâu dài. Cùng MSC Clinic tìm hiểu đầy đủ về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết cũng như các phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả cho người cao tuổi trong bài viết dưới đây.

1. Nguyên nhân thoái hóa cột sống ở người già

Theo American Journal of Neuroradiology – một tạp chí khoa học y khoa chuyên ngành chẩn đoán hình ảnh thần kinh, tỷ lệ thoái hóa đĩa đệm tăng từ 37% ở người 20 tuổi lên đến 96% ở người 80 tuổi. Tại Việt Nam, nghiên cứu tại Trung tâm Y tế huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương cho thấy: 79,7% người dân đến khám có dấu hiệu thoái hóa cột sống thắt lưng, đặc biệt phổ biến ở nhóm tuổi trên 50 và những người có bệnh lý nền đi kèm (Theo Tạp chí Y học Việt Nam). Những số liệu trên cho thấy thoái hóa cột sống là một vấn đề phổ biến ở người cao tuổi.

 

Thoái hóa cột sống ở người già

 

Thoái hóa cột sống ở người già là hậu quả của nhiều yếu tố kết hợp, trong đó lão hóa tự nhiên đóng vai trò chính. Ngoài ra, thói quen sinh hoạt và tình trạng sức khỏe cũng ảnh hưởng đáng kể đến tốc độ tiến triển của bệnh.

Điểm danh các nguyên nhân thoái hóa cột sống ở người già:

• Lão hóa tự nhiên: Lão hóa là nguyên nhân phổ biến và khó tránh khỏi. Khi tuổi càng cao, các cấu trúc của cột sống như đĩa đệm, sụn khớp, dây chằng và xương dưới sụn bắt đầu suy yếu. Đĩa đệm mất dần tính đàn hồi, bị mất nước, làm giảm khả năng hấp thụ lực và bảo vệ các thân đốt sống. Sụn khớp bị bào mòn theo thời gian dẫn đến tình trạng cọ xát giữa các đốt sống, từ đó gây đau và viêm mạn tính.
• Loãng xương: Ở người cao tuổi, loãng xương là bệnh lý thường gặp do thiếu hụt canxi và vitamin D lâu dài. Xương bị giảm mật độ, trở nên giòn và dễ tổn thương, đặc biệt là ở các thân đốt sống. Khi cấu trúc xương suy yếu, cột sống dễ bị xẹp, cong vẹo hoặc gãy lún, từ đó thúc đẩy thoái hóa tiến triển nhanh hơn. Phụ nữ sau mãn kinh là đối tượng dễ bị ảnh hưởng nặng nề do thay đổi nội tiết tố.
• Thói quen ít vận động, sai tư thế: Người cao tuổi thường có xu hướng ít vận động do đau mỏi, thể trạng yếu hoặc sợ ngã. Tuy nhiên, việc ngồi hoặc nằm lâu, nhất là trong tư thế sai (gập cổ nhiều, ngồi cong lưng, nằm gối quá cao…) có thể làm gia tăng áp lực lên cột sống. Về lâu dài, điều này dẫn đến sự mất cân bằng cơ – xương – khớp và đẩy nhanh quá trình thoái hóa cột sống.

 

Ngồi lâu hoặc nằm lâu có thể làm gia tăng áp lực lên cột sống

 

• Tiền sử chấn thương hoặc mắc các bệnh lý cột sống: Những người từng bị té ngã, va đập vùng lưng hoặc có tiền sử thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống, gai cột sống… có nguy cơ cao bị thoái hóa cột sống sớm. Các tổn thương này có thể gây mất ổn định cấu trúc cột sống, kích hoạt phản ứng viêm và thoái hóa mạn tính tại vùng bị ảnh hưởng. Nếu không điều trị triệt để, bệnh lý có xu hướng nặng lên theo thời gian tuổi tác.
• Chế độ ăn uống và sinh hoạt không lành mạnh: Chế độ ăn nghèo dinh dưỡng, thiếu chất đạm, canxi, vitamin D, K và omega-3 sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe xương khớp. Ngoài ra, các thói quen không lành mạnh như hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều hoặc sử dụng chất kích thích có thể làm giảm lưu lượng máu nuôi dưỡng mô xương, tăng nguy cơ viêm và phá hủy sụn khớp.

2. Dấu hiệu thoái hóa cột sống ở người cao tuổi

Thoái hóa cột sống ở người già thường khởi phát âm thầm và dễ bị nhầm lẫn với các biểu hiện lão hóa thông thường. Tuy nhiên, nếu chú ý, người bệnh có thể phát hiện qua các dấu hiệu sau:

• Đau âm ỉ vùng lưng, cổ hoặc thắt lưng, cơn đau tăng khi vận động hoặc thay đổi tư thế đột ngột.
• Cứng cột sống vào buổi sáng, cảm giác khó xoay người, cúi người.
• Tê bì chân tay, đau lan xuống vai, hông hoặc mông, đôi khi kèm theo yếu cơ nhẹ.
• Dáng đi thay đổi, có thể gù lưng, lệch vẹo cột sống, giảm chiều cao so với trước đây.
• Mất ngủ, mệt mỏi kéo dài, giảm khả năng thực hiện các hoạt động sinh hoạt thường ngày như đi lại, mặc quần áo hoặc vệ sinh cá nhân.

 

»» Có thể bạn chưa biết: Tại sao thoái hóa cột sống cổ gây đau đầu và cách điều trị

 

Cơn đau âm ỉ vùng cột sống thắt lưng

 

Nếu không được điều trị đúng cách, thoái hóa cột sống có thể gây chèn ép rễ thần kinh, dẫn đến teo cơ, thậm chí liệt chi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tự chăm sóc bản thân của người già.

3. Cách chữa thoái hóa cột sống ở người già

Việc lựa chọn cách chữa thoái hóa cột sống ở người già cần dựa trên mức độ tổn thương, tình trạng sức khỏe chung và khả năng đáp ứng điều trị. Dưới đây là những phương pháp được đánh giá an toàn và hiệu quả:

3.1. Vật lý trị liệu điều trị thoái hóa cột sống 

Vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát cơn đau, cải thiện chức năng vận động và làm chậm tiến triển của bệnh. Các hình thức trị liệu thường áp dụng gồm:

• Xoa bóp, bấm huyệt, chườm nóng/lạnh: Giúp giảm đau cơ, thư giãn cơ thắt và tăng lưu thông máu.
• Điện xung, sóng ngắn, laser trị liệu: Các kỹ thuật này kích thích tuần hoàn máu, giảm viêm và hỗ trợ tái tạo mô tổn thương.
• Tập luyện phục hồi chức năng: Các bài tập giãn cơ, yoga nhẹ nhàng hoặc đi bộ giúp duy trì độ linh hoạt và sức mạnh cơ bắp.

Ưu điểm lớn của vật lý trị liệu là không phải sử dụng thuốc, phù hợp cho người cao tuổi có nhiều bệnh lý nền như tiểu đường, cao huyết áp hoặc bệnh gan thận mạn tính.

3.2. Dùng thuốc uống hoặc bôi ngoài da

Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể kê toa thuốc để hỗ trợ giảm đau và chống viêm:

• Thuốc giảm đau, chống viêm không steroid (NSAIDs): Giúp kiểm soát cơn đau hiệu quả trong các đợt cấp.
• Thuốc giãn cơ: Giảm co cứng cơ vùng lưng hoặc cổ.
• Thuốc bổ khớp: Các sản phẩm chứa glucosamine, chondroitin có thể hỗ trợ tái tạo sụn khớp.
• Bổ sung vitamin D3, canxi và nhóm vitamin B: Giúp xương chắc khỏe và hỗ trợ sức khỏe thần kinh.

Tuy nhiên, người cao tuổi cần tuân thủ chặt chẽ chỉ định của bác sĩ khi dùng thuốc, tránh tự ý sử dụng do nguy cơ cao gặp phải tác dụng phụ lên gan, thận hoặc hệ tiêu hóa.

 

Thuốc giảm đau giúp kiểm soát những cơn đau cấp do thoái hóa cột sống ở người già

 

3.3. Tiêm nội khớp 

Trong điều trị thoái hóa cột sống, đặc biệt ở người cao tuổi, nhiều trường hợp không đáp ứng tốt với thuốc uống hoặc không đủ điều kiện phẫu thuật. Khi đó, các liệu pháp tiêm tại chỗ được xem là hướng điều trị an toàn, hiệu quả và ít xâm lấn. Những liệu pháp này giúp giảm đau, kháng viêm, phục hồi chức năng vận động và làm chậm tiến triển thoái hóa.

Các phương pháp tiêm nội khớp bao gồm: 

• Tiêm Acid Hyaluronic (HA): Bổ sung chất nhờn tự nhiên cho khớp, giảm ma sát và tăng cường sự linh hoạt cho cột sống.
• Tiêm Corticosteroid: Giảm viêm mạnh mẽ, thích hợp trong các đợt đau cấp tính nặng. Tuy nhiên, tuân thủ nghiêm chỉnh phác đồ của bác sĩ để tránh biến chứng.
• Tiêm PRP (Huyết tương giàu tiểu cầu): PRP – Platelet-Rich Plasma là liệu pháp sử dụng chính máu tự thân của người bệnh, ly tâm để lấy phần huyết tương giàu tiểu cầu. Tiểu cầu chứa dồi dào yếu tố tăng trưởng giúp: Kích thích quá trình phục hồi sụn, dây chằng và mô liên kết quanh cột sống; giảm viêm và đau kéo dài mà không cần dùng thuốc chống viêm mạnh; hạn chế tiến triển thoái hóa và cải thiện chất lượng vận động.

PRP rất phù hợp cho người cao tuổi bị thoái hóa cột sống mức độ nhẹ – trung bình, chưa có chỉ định phẫu thuật, hoặc không muốn dùng corticoid nhiều lần.

• Huyết tương tăng trưởng nội sinh: Huyết tương tăng trưởng nội sinh được phát triển từ nền tảng của huyết tương giàu tiểu cầu PRP. Huyết tương tăng trưởng nội sinh có tác dụng: Tăng cường tái tạo mô tổn thương, giảm viêm mạn tính với tác dụng nhanh chóng và hiệu quả hơn. 

 

Phương pháp tiêm nội khớp trong điều trị thoái hóa cột sống

 

Ưu điểm nổi bật của các phương pháp tiêm là tác động nhanh, giảm đau hiệu quả, hạn chế nhu cầu phẫu thuật, đặc biệt phù hợp cho những người cao tuổi không chịu được can thiệp ngoại khoa.

Lưu ý: Việc thực hiện các thủ thuật tiêm cần tiến hành tại cơ sở y tế uy tín, bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa có kinh nghiệm và trong điều kiện vô trùng tuyệt đối nhằm đảm bảo an toàn tối đa.

3.4. Thay đổi chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt

Bên cạnh các biện pháp điều trị chuyên sâu, thay đổi lối sống đóng vai trò không nhỏ trong việc hỗ trợ điều trị thoái hóa cột sống ở người già:

• Bổ sung thực phẩm giàu canxi, vitamin D, collagen và omega-3 từ cá biển, sữa, rau xanh.
• Uống đủ nước mỗi ngày, hạn chế ăn mặn, thức ăn nhiều dầu mỡ hoặc chứa nhiều đường tinh luyện.
• Ngủ đúng giờ, kiểm soát căng thẳng thông qua thiền, yoga hoặc các kỹ thuật thư giãn.
• Tránh bê vác vật nặng, hạn chế các hoạt động thể lực quá sức, duy trì thói quen tập luyện nhẹ nhàng đều đặn.

4. Phòng ngừa thoái hóa cột sống ở người già

Phòng ngừa thoái hóa cột sống nên bắt đầu từ sớm, thậm chí trước khi xuất hiện triệu chứng. Các biện pháp hiệu quả bao gồm:

• Tập thể dục nhẹ nhàng hằng ngày như đi bộ, đạp xe chậm hoặc tập yoga.
• Giữ đúng tư thế khi ngồi, đứng và ngủ, tránh cong vẹo hoặc quá gồng người.
• Kiểm tra sức khỏe xương khớp định kỳ ít nhất 6 tháng một lần để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.
• Kiểm soát cân nặng và điều trị tốt các bệnh nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, loãng xương để giảm gánh nặng lên cột sống.

 

»» Chuyên gia giải đáp: Thoái hóa cột sống tập thể dục như thế nào?

 

Tập thể dục nhẹ nhàng giúp phòng ngừa thoái hóa cột sống ở người già

 

5. Điều trị thoái hóa cột sống người già tại MSC Clinic

MSC Clinic là địa chỉ tin cậy dành cho người cao tuổi trong việc điều trị thoái hóa cột sống ở người già. Tại đây, bệnh nhân sẽ được tiếp cận phác đồ điều trị toàn diện và chuyên sâu:

• Đội ngũ chuyên gia đầu ngành, giàu kinh nghiệm:
  MSC Clinic quy tụ các chuyên gia cơ xương khớp hàng đầu như BSCKII Trần Trọng Thắng – chuyên gia với hơn 30 năm kinh nghiệm, từng giữ chức Phó Giám đốc Bệnh viện Phục hồi chức năng Hà Nội. Bên cạnh đó là ThS.BS Nguyễn Trần Trung – Phó Trưởng khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện E – với thế mạnh nổi bật trong việc ứng dụng y học tái tạo vào điều trị nội khoa bệnh lý xương khớp.

 

BSCKII Trần Trọng Thắng khám lâm sàng cho bệnh nhân thoái hóa cột sống

 

• Ứng dụng y học tái tạo hiện đại, tiên tiến:
  MSC Clinic tiên phong áp dụng các liệu pháp y học tái tạo như PRP – huyết tương giàu tiểu cầu, huyết tương tăng trưởng nội sinh và M-MSC Therapy. Các phương pháp này giúp kích thích cơ chế tự tái tạo mô sụn bị thoái hóa, làm giảm đau, phục hồi chức năng vận động và hạn chế tối đa nguy cơ phải can thiệp phẫu thuật. Đây là hướng điều trị phù hợp với người trẻ tuổi, vận động viên hoặc những người bận rộn không muốn gián đoạn công việc.
• Chẩn đoán chính xác, lâm sàng chuyên sâu:
  Bệnh nhân được thăm khám bởi các bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, kết hợp với hệ thống chẩn đoán hình ảnh học hiện đại bao gồm siêu âm khớp vai, X-quang kỹ thuật số, chụp cộng hưởng từ MRI khi cần thiết. Nhờ sự kết hợp giữa lâm sàng sâu sát và công nghệ tiên tiến, MSC Clinic đảm bảo đánh giá đúng tình trạng tổn thương và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp nhất cho từng người bệnh.

 

NSND Minh Hòa hài lòng về hiệu quả điều trị thoái hóa cột sống cổ tại MSC Clinic

 

• Cơ sở vật chất chuẩn quốc tế:
  MSC Clinic đầu tư hệ thống máy móc, thiết bị chẩn đoán và điều trị đồng bộ, nhập khẩu trực tiếp từ các quốc gia dẫn đầu về y học như Đức, Nhật Bản, Pháp. Trang thiết bị hiện đại giúp tăng độ chính xác trong chẩn đoán và theo dõi tiến trình điều trị, đồng thời nâng cao trải nghiệm an toàn và hiệu quả cho người bệnh.

 

»» Mời bạn đọc thêm: Chia sẻ từ những bệnh nhân đã tìm lại niềm vui vận động

 

Cơ sở vật chất hiện đại phục vụ điều trị thoái hóa cột sống tại MSC Clinic

 

• Dịch vụ chăm sóc y tế 5 sao – hỗ trợ 24/7:
  Mỗi bệnh nhân tại MSC Clinic sẽ được phân công một bác sĩ chăm sóc riêng, theo dõi chặt chẽ từ trước, trong và sau điều trị. Bất kỳ thắc mắc nào của bệnh nhân đều được đội ngũ y bác sĩ phản hồi nhanh chóng, tận tâm. Điều này không chỉ giúp bệnh nhân an tâm mà còn góp phần rút ngắn thời gian hồi phục và đạt hiệu quả điều trị tối ưu.

Liên hệ ngay với MSC Clinic để được tư vấn miễn phí và kiểm tra tình trạng thoái hóa cột sống ở người già:

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA MSC

• Hotline: 0975 576 376
• Địa chỉ: TT20-21-22, 204 Nguyễn Tuân, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội
• Fanpage: https://www.facebook.com/mscclinicvn     
• Website: https://mscclinic.vn/

source https://mscclinic.vn/thoai-hoa-cot-song-o-nguoi-gia/