Điều trị chấn thương vai khi chơi thể thao: Giải pháp phục hồi tối ưu tại MSC Clinic

Chấn thương vai khi chơi thể thao là vấn đề phổ biến từ vận động viên chuyên nghiệp đến người tập luyện phong trào. Nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời, tổn thương có thể kéo dài, ảnh hưởng đến khả năng vận động và hiệu suất thi đấu.

Vai là bộ phận có tỷ lệ chấn thương do thể thao cao

1. Cấu tạo của vai

Khớp vai là một trong những khớp linh hoạt và phức tạp nhất của cơ thể, cho phép thực hiện nhiều dạng vận động như nâng, xoay, đẩy, kéo. Khớp vai được hình thành từ ba xương chính là xương bả vai, xương đòn và xương cánh tay trên với cấu tạo:

Đầu trên của xương cánh tay có hình cầu, khớp với ổ chảo của xương bả vai.
Khớp cùng vai – đòn là nơi tiếp xúc giữa đầu ngoài xương đòn và mỏm cùng vai.
Bao quanh khớp là hệ thống dây chằng, gân và nhóm cơ chóp xoay tạo nên sự ổn định và linh hoạt cho vai.

Sự kết hợp giữa cấu trúc xương, gân và dây chằng giúp vai vận động linh hoạt, nhưng cũng khiến nó dễ tổn thương khi chịu lực mạnh, va đập hoặc thực hiện sai tư thế.

Vai có cấu tạo phức tạp nhằm giúp cơ thể vận động linh hoạt

2. Các chấn thương vai khi chơi thể thao thường gặp

2.1. Trật khớp vai

Trật khớp vai xảy ra khi chỏm xương cánh tay trật khỏi ổ chảo xương bả vai. Đây là chấn thương vùng vai rất thường gặp.
Trật khớp cùng vai – đòn xảy ra khi đầu ngoài xương đòn bị bật ra khỏi vị trí tiếp khớp bình thường với mỏm cùng vai, thường do cơ chế ngã đập vai trên mặt phẳng cứng hoặc chống tay.

Khi bị trật khớp, người bệnh cảm thấy đau dữ dội, sưng bầm tím vùng vai, có thể lan xuống cánh tay. Đồng thời, khớp vai không di chuyển được như bình thường. Nếu trật khớp nặng, xung quanh vùng khớp tổn thương sẽ bị biến dạng, có thể nhìn thấy bằng mắt thường.

»» Xem thêm: Đau vai do viêm gân chóp xoay: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị phòng ngừa hiệu quả

Trật khớp vai gây đau dữ dội, gây nhiều khó khăn trong vận động và sinh hoạt

2.2. Tổn thương sụn viền khớp vai

Tổn thương sụn viền khớp vai gồm hai tổn thương chính là tổn thương sụn viền trên (tổn thương SLAP) và tổn thương sụn viền trước (tổn thương Bankart). Sụn viền giúp tăng độ ổn định cho khớp vai. Khi bị tổn thương, người bệnh sẽ có cảm giác đau âm ỉ hoặc nhức, khớp phát ra tiếng “lạo xạo” khi cử động, giảm khả năng vận động và sức mạnh cánh tay.

Rách sụn viền quanh khớp vai – chấn thương vai ở vận động viên thể thao

2.3. Hội chứng Rotator Cuff

Nhóm cơ chóp xoay bao gồm các gân kết nối cơ với xương vai. Khi bị rách (toàn phần hoặc bán phần) gây ra đau tăng vào ban đêm hoặc khi nằm nghiêng về bên vai tổn thương. Ngoài ra, chấn thương này khiến vai hạn chế khả năng vận động, khó giơ tay, xoay vai hoặc mang vật nặng. Nếu không được điều trị kịp thời, vai sẽ yếu và mất dần độ linh hoạt. Đây là chấn thương phổ biến ở người chơi tennis, cầu lông, ném bóng…

Chấn thương vai khi chơi tennis – Rotator Cuff xảy ra khi vận động quá mức gây rách gân, cơ bao quanh khớp vai

2.4. Gãy xương đòn

Xương có thể bị gãy, nứt nếu bạn bị ngã hoặc va chạm mạnh. Các vị trí gãy phổ biến nhất ở vùng xương đòn rồi đến đầu trên xương cánh tay. Khi gãy xương hay rạn xương, người bệnh sẽ cảm nhận đau nhức dữ dội, đồng thời có dấu hiệu bầm tím xung quanh vùng chấn thương. Nếu xương đòn bị gãy, vai có thể chảy xệ và người bệnh không thể nhấc cánh tay lên.

»» Giải đáp cho bạn: Viêm gân nhị đầu vai có nguy hiểm không? Cách điều trị an toàn, không phẫu thuật

Hình ảnh X-quang bệnh nhân trong tình trạng gãy xương đòn

2.5. Viêm quanh khớp vai

Viêm quanh khớp vai là tình trạng viêm đau xảy ra ở các cấu trúc xung quanh khớp vai như gân, bao khớp, dây chằng và cơ. Tình trạng này thường gặp ở người chơi thể thao với các động tác lặp lại ở vai như bơi lội, tennis, bóng chuyền, golf. Khi bị viêm quanh khớp vai, người bệnh có thể cảm thấy đau âm ỉ vùng vai, tăng khi vận động hoặc về đêm, hạn chế vận động vai như giơ tay lên cao, xoay vai ra sau hoặc đưa tay ra sau lưng gây ảnh hưởng đến chức năng vận động.

Viêm quanh khớp vai lâu ngày không điều trị có thể dẫn đến tình trạng đông cứng khớp vai

3. Dấu hiệu chấn thương vai khi chơi thể thao phổ biến

Chấn thương khớp vai có thể xảy ra do các hoạt động thể thao, tai nạn hoặc quá trình sử dụng khớp kéo dài với cường độ cao. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường là yếu tố quan trọng trong việc điều trị hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng về sau. Một số triệu chứng thường gặp gồm:

Khớp vai cử động kém linh hoạt: Cảm giác nặng, căng cứng hoặc khó xoay, giơ tay lên cao hoặc ra sau lưng.
Đau vai khi vận động: Đau có thể âm ỉ hoặc tăng mạnh khi thực hiện các động tác như nâng tay, cầm nắm vật nặng hoặc trong lúc ngủ nghiêng về bên vai bị tổn thương.
Sưng, bầm tím hoặc biến dạng vùng vai: Thường gặp sau va chạm mạnh hoặc ngã. Vai có thể trông không cân đối hoặc lệch vị trí.
Yếu cơ hoặc mất sức ở cánh tay: Cảm giác tê, yếu ở cánh tay hoặc bàn tay, giảm khả năng giữ vật, thường đi kèm với tổn thương dây thần kinh.
Khớp vai phát ra tiếng lạo xạo khi xoay: Dấu hiệu này gợi ý có thể liên quan đến tổn thương sụn viền hoặc gân cơ chóp xoay.

Khi xuất hiện các triệu chứng trên, người bệnh không nên chủ quan. Việc thăm khám sớm với bác sĩ chuyên khoa là cần thiết để đánh giá đúng tình trạng khớp vai và đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Chấn thương vai khi chơi thể thao gây ra các cơn đau nhức khó chịu cả ngày lẫn đêm cho người bệnh

4. Phương pháp điều trị chấn thương vai

Chấn thương vai tuy không nguy hiểm tính mạng nhưng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ dễ dẫn tới những biến chứng nghiêm trọng như cứng khớp, teo cơ, mất/giảm chức năng khớp vai, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

4.1. Điều trị không dùng thuốc

Với những chấn thương vai nhẹ hoặc mới xảy ra, các biện pháp chăm sóc ban đầu theo nguyên tắc R.I.C.E (Rest – Ice – Compression – Elevation) thường được áp dụng nhằm giảm đau và hạn chế sưng viêm:

Nghỉ ngơi (Rest): Hạn chế vận động vai, tránh các hoạt động gây đau để ngăn chấn thương tiến triển nặng hơn.
Chườm lạnh (Ice): Chườm đá lên vùng vai tổn thương trong vòng 15-20 phút/lần, 2-3 lần mỗi ngày trong 2-3 ngày đầu.
Băng ép (Compression): Sử dụng băng thun hoặc nẹp vai để cố định vùng tổn thương, hỗ trợ giảm sưng.
Kê cao (Elevation): Nếu có thể, giữ tay cao hơn tim khi nghỉ để hạn chế tích tụ dịch gây phù nề.

Chườm lạnh là cách giảm đau vai thể thao nhanh chóng khi chấn thương

Sau giai đoạn cấp tính, người bệnh nên bắt đầu vật lý trị liệu dưới sự hướng dẫn của chuyên gia. Các bài tập phục hồi chức năng vai giúp tăng cường sức mạnh cơ quanh khớp, phục hồi phạm vi vận động và ngăn ngừa cứng khớp. Vật lý trị liệu đặc biệt quan trọng trong cả điều trị bảo tồn lẫn phục hồi sau phẫu thuật.

4.2. Điều trị bằng thuốc

Khi các biện pháp không dùng thuốc không đủ kiểm soát triệu chứng, bác sĩ có thể chỉ định điều trị dùng thuốc hoặc tiêm hỗ trợ.

Thuốc giảm đau, kháng viêm: Các thuốc nhóm NSAIDs như ibuprofen, diclofenac được sử dụng để giảm đau, sưng nề do viêm.
Tiêm corticoid nội khớp: Corticoid giúp giảm viêm, giảm đau nhanh chóng. Dù hiệu quả tức thời, nhưng việc lạm dụng corticoid có thể dẫn đến yếu gân hoặc tăng nguy cơ rách gân nên chỉ dùng giới hạn và có chỉ định chặt chẽ từ bác sĩ.
Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP): Đây là phương pháp điều trị sinh học được áp dụng trong các trường hợp chấn thương phần mềm như viêm gân, rách gân hoặc viêm khớp vai. PRP sử dụng chính máu của người bệnh để chiết tách phần huyết tương giàu tiểu cầu chứa nhiều yếu tố tăng trưởng tự nhiên giúp kích thích tái tạo mô và phục hồi tổn thương.

4.3. Phẫu thuật

Phẫu thuật được xem là lựa chọn cuối cùng, và được bác sĩ chỉ định khi tổn thương rách gân chóp xoay lớn hoặc hoàn toàn, trật khớp vai tái phát nhiều lần, tổn thương sụn viền mức độ nặng hay gãy xương không thể cố định bảo tồn.

Hiện nay, phẫu thuật nội soi khớp vai là phương pháp được ưu tiên nhờ tính chất ít xâm lấn, giảm đau sau mổ và phục hồi nhanh hơn so với mổ hở. Tuy nhiên, đây vẫn là can thiệp phức tạp, tiềm ẩn rủi ro như viêm khớp, dính khớp, rách gân tái phát nếu người bệnh không tuân thủ đúng liệu trình hậu phẫu.

Thời gian phục hồi sau phẫu thuật có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, trong đó vật lý trị liệu đóng vai trò quyết định hiệu quả phục hồi chức năng khớp vai.

»» Xem thêm: Tìm hiểu chi tiết về phương pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu khớp vai

Hình ảnh phẫu thuật nội soi chấn thương khớp vai

5. Điều trị chấn thương thể thao tại MSC Clinic

MSC Clinic là đơn vị y tế uy tín chuyên tiếp nhận và điều trị các chấn thương thể thao trong lĩnh vực cơ xương khớp. Với nhiều năm đồng hành cùng các vận động viên chuyên nghiệp và giải đấu thể thao, phòng khám đã xây dựng một hệ thống chăm sóc chuyên sâu, từ đánh giá toàn diện cho đến phục hồi chức năng cá nhân hóa đặc biệt hiệu quả với các chấn thương vai thường gặp trong thể thao như trật khớp, rách gân chóp xoay, viêm gân hoặc tổn thương sụn viền khớp vai.

5.1. Cá nhân hóa lộ trình điều trị theo đặc thù thể thao

Tại MSC Clinic, người bệnh không chỉ được điều trị triệu chứng mà còn được khám lâm sàng kết hợp chẩn đoán hình ảnh đầy đủ nhằm đánh giá chính xác loại tổn thương, mức độ nghiêm trọng, yếu tố nguy cơ tái phát và ảnh hưởng đến hiệu suất vận động. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những trường hợp cần trở lại thi đấu hoặc sinh hoạt thể lực với cường độ cao.

Sau quá trình đánh giá, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa, chia thành từng giai đoạn phù hợp với mục tiêu phục hồi: giai đoạn giảm đau ổn định khớp, giai đoạn phục hồi vận động, và giai đoạn tăng cường chức năng chuyên biệt theo bộ môn thể thao mà người bệnh theo đuổi.

Hình ảnh bác sĩ Thắng đang giải thích tình trạng tổn thương khớp vai cho bệnh nhân

5.2. Ứng dụng y học tái tạo nhằm phục hồi tối ưu

MSC Clinic ứng dụng y học tái tạo không xâm lấn vào điều trị chấn thương thể thao vai. Nổi bật nhất là:

Tiêm PRP (huyết tương giàu tiểu cầu): Kích thích mô tổn thương tự lành bằng cách tận dụng yếu tố tăng trưởng tự nhiên từ máu người bệnh, đặc biệt hiệu quả với rách gân nhỏ, viêm gân chóp xoay hoặc tổn thương sụn.
M-MSC Therapy: Ứng dụng công nghệ tế bào trung mô nhằm tái tạo sâu cấu trúc khớp, hỗ trợ hồi phục các tổn thương mạn tính hoặc viêm dai dẳng.

Các phương pháp này giúp người bệnh giảm đau nhanh, hỗ trợ phục hồi mô gân – dây chằng và đặc biệt giảm nguy cơ phải can thiệp phẫu thuật, nhất là trong những trường hợp có thể kiểm soát được bằng điều trị bảo tồn.

NSƯT Phú Thăng trong buổi điều trị bằng huyết tương giàu tiểu cầu PRP cho khớp vai

5.3. Phục hồi chức năng toàn diện

Sau giai đoạn điều trị ban đầu, người bệnh sẽ tiếp tục bước vào chương trình vật lý trị liệu giúp phục hồi chức năng chuyên sâu, được thiết kế riêng biệt bởi các chuyên gia giàu kinh nghiệm tại MSC Clinic. Chương trình tập trung vào:

Khôi phục phạm vi vận động khớp vai
Củng cố nhóm cơ xoay vai, vai – lưng – cổ
Tăng sức bền, phản xạ và khả năng vận động chuyên biệt theo từng môn thể thao

Sự phối hợp chặt chẽ giữa các liệu pháp nội khoa, y học tái tạo và phục hồi chức năng giúp người bệnh rút ngắn thời gian điều trị, cải thiện hiệu suất vận động và ngăn ngừa chấn thương tái phát trong tương lai.

»» Giới thiệu đến bạn: MSC Clinic: Phòng khám chấn thương thể thao uy tín tại Hà Nội

Bác sĩ Thắng đang hướng dẫn bệnh nhân tập bài tập phục hồi vai thể thao

Chia sẻ thực tế từ khách hàng điều trị chấn thương thể thao tại MSC Clinic:

Tổng Giám đốc Golden Phoenix Đỗ Hoàng Việt – Viêm quanh khớp vai do chơi cầu lông

Anh Việt bị đau dai dẳng vùng vai sau chấn thương khi chơi cầu lông. Dù nghỉ tập 4-5 tháng nhưng tình trạng không cải thiện. Tại MSC Clinic, anh được chẩn đoán viêm quanh khớp vai và chỉ định phác đồ kết hợp tiêm và phục hồi chức năng.
Anh Việt chia sẻ: “Chỉ sau buổi tập thứ hai là mình cảm nhận rõ sự thay đổi. Quá trình tiêm nhẹ nhàng, không đau, mình vẫn có thể tự lái xe về quê ngay sau đó. Rất hài lòng.”

Anh Đỗ Hoàng Việt trong buổi vật lý trị liệu phục hồi sau chấn thương tại MSC Clinic

Kiến trúc sư Nguyễn Tiến Chung – Đứt bán phần dây chằng chéo trước, dập sụn chêm

Anh Chung là người đam mê bóng đá và điều hành doanh nghiệp thiết kế thi công riêng. Niềm đam mê của anh tưởng chừng đã phải dừng lại khi đối mặt với chấn thương nghiêm trọng sau một pha ngã trên sân cỏ.

Anh Chung chia sẻ: “Mình rất đam mê bóng đá, sau một lần bị ngã thì chân mình rất đau, lỏng khớp. Mình được bệnh viện chẩn đoán là đứt gần hoàn toàn dây chằng chéo trước, dập sụn chêm và có chỉ định mổ. Mình có tìm hiểu và chưa muốn mổ nên tìm đến MSC Clinic. Đội ngũ y bác sĩ ở đây rất thân thiện, giàu kinh nghiệm và chuyên môn cao, đã chẩn đoán, giải thích rất rõ ràng. Mình điều trị 3 đợt kết hợp phục hồi chức năng. Hiện tại mình không còn đau nữa, sự mỏi, lỏng khớp đã hết, đi lại vững hơn và tự tin sẽ quay trở lại được sân bóng.”

Anh Nguyễn Tiến Chung chia sẻ về quá trình điều trị tại MSC Clinic

Những phản hồi tích cực từ khách hàng là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả điều trị và phục hồi tại MSC Clinic. Với phương pháp tiếp cận toàn diện, khoa học và cá nhân hóa, trung tâm không chỉ giúp bệnh nhân vượt qua chấn thương mà còn lấy lại sự tự tin, phong độ và niềm đam mê thể thao.

6. Cách phòng ngừa chấn thương vai khi chơi thể thao

Luôn khởi động trước khi tập luyện. Việc không khởi động đầy đủ chính là nguyên nhân dẫn đến các chấn thương vai khi chơi thể thao. Không chỉ vậy, bỏ qua các bài tập khởi động còn khiến cho các khớp vai đau nhức, làm giảm hiệu suất khi chơi thể thao.
Nếu bạn không thực hiện bất kỳ hoạt động thể chất nào trong một thời gian dài, hãy bắt đầu từ từ, sau đó tăng dần cường độ và thời gian tập luyện. Tránh tập luyện với cường độ cao đột ngột vì dễ dẫn đến chấn thương.
Tập đúng kỹ thuật đối với các bài tập nặng. Nếu cần, bạn hãy nhờ đến sự trợ giúp của huấn luyện viên.
Không vận động quá sức. Việc tập luyện quá sức có thể gây ra những chấn thương nghiêm trọng không chỉ ở vùng vai. Hãy lắng nghe cơ thể để xác định cường độ vận động phù hợp và nghỉ ngơi đúng lúc khi mệt mỏi.

Chấn thương vai khi chơi thể thao nếu được xử lý đúng ngay từ đầu sẽ giúp rút ngắn thời gian điều trị và duy trì khả năng vận động lâu dài. Tại MSC Clinic, chúng tôi không chỉ điều trị triệu chứng mà còn hướng đến phục hồi tối ưu theo từng nhu cầu thể thao cụ thể. Hãy đặt lịch hẹn để được thăm khám và tư vấn cá nhân hóa cùng đội ngũ bác sĩ cơ xương khớp hàng đầu ngay hôm nay.

PHÒNG KHÁM MSC INTERNATIONAL CLINIC

Hotline: 0975 576 376

Địa chỉ: