Chấn thương dây chằng giữa gối: Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị hiệu quả
Hầu hết các chấn thương thường do chơi thể thao, tai nạn sinh hoạt hay tai nạn lao động đều trực tiếp ảnh hưởng tới khớp gối, đặc biệt là dây chằng giữa gối. Nếu chấn thương dây chằng giữa gối không được điều trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ suy giảm khả năng vận động đáng kể. Vậy nhận biết chấn thương dây chằng giữa gối thế nào? Cùng MSC Clinic đi tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
Chấn thương dây chằng giữa gối là tình trạng dễ gặp trong sinh hoạt hàng ngày
1. Cấu tạo của dây chằng giữa gối
Trước khi nhận biết về chấn thương dây chằng giữa gối, người bệnh cần hiểu rõ về cấu tạo của dây chằng đầu gối:
- Dây chằng chéo trước (ACL): Ở vị trí trung tâm khớp gối, có chức năng điều khiển chuyển động quay và chuyển động về phía trước của xương chày (xương cẳng chân) giúp khớp ổn định.
- Dây chằng chéo sau (PCL): Nằm ở phía sau đầu gối, có chức năng điều khiển chuyển động ra sau của xương chày.
- Dây chằng giữa gối (MCL): Kéo dài từ mặt trong của đầu trên xương chày lên mặt trong của đầu dưới xương đùi, có vai trò giữ xương cẳng chân ổn định.
- Dây chằng bên ngoài (LCL): Nằm bên ngoài khớp gối tạo thành một góc hẹp ở phía sau, giúp giữ ổn định mặt ngoài đầu gối.
Dây chằng chéo trước (ACL) là một trong 4 dây chằng chính của đầu gối
2. Nhận biết cấp độ chấn thương dây chằng giữa gối
Phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ, chấn thương dây chằng giữa gối được chia thành 3 mức độ:
- Độ 1: Dây chằng bị tổn thương ở mức độ nhẹ (hay còn gọi là bong gân đầu gối), khớp gối vẫn được giữ ổn định.
- Độ 2: Dây chằng bị đứt một phần (tổn thương mức độ trung bình), khớp gối bắt đầu lệch khỏi vị trí ban đầu, có dấu hiệu lỏng lẻo.
- Độ 3: Dây chằng giữa gối đã bị đứt hoàn toàn (tổn thương mức độ nặng), khớp gối mất hoàn toàn ổn định, lỏng lẻo và không thể cố định một chỗ.
Chấn thương dây chằng trong khớp gối được chia làm 3 mức độ chính
Và người bệnh nhận biết và cách kiểm tra dây chằng đầu gối bị tổn thương qua các triệu chứng sau:
- Tiếng “rắc” phát ra từ đầu gối ngay khi bị chấn thương.
- Đầu gối đau dữ dội, sau đó sưng và bầm tím trong vài giờ khi vừa xảy ra chấn thương.
- Tiếng “lạo xạo” phát ra từ khớp gối khi co duỗi hoặc nhấc chân lên.
- Khi ở một tư thế lâu, tình trạng cứng khớp, kẹt khớp có thể xảy ra, phải gập duỗi gối mới trở lại bình thường.
- Khớp gối lỏng lẻo, cảm giác không thật gây khó khăn khi leo cầu thang, đứng trụ ở chân bị chấn thương hoặc chạy nhảy cao thì người bệnh dễ bị té ngã.
- Theo thời gian, dấu hiệu teo cơ đùi sẽ xuất hiện (đùi ở bên bị chấn thương nhỏ hơn với bên lành). Từ đó, áp lực vận động sẽ đè lên chân lành, lâu ngày có thể khiến chân lành cũng bị tổn thương theo.
»» Có thể bạn tìm kiếm: Đau đầu gối khi đá bóng: giải pháp điều trị nào hiệu quả?
3. Nguyên nhân gây chấn thương dây chằng giữa gối
- Chấn thương thể thao: Các môn như bóng đá, bóng chuyền, bóng rổ… yêu cầu đầu gối vận động liên tục với cường độ cao, dễ gây giãn hoặc rách dây chằng giữa gối.
- Mang vác đồ nặng, sai tư thế: Khiêng vác vật nặng thường xuyên, chuyển động đột ngột sẽ khiến dây chằng trong gối bị giãn.
- Do vấp ngã: Trong quá trình tập thể dục, di chuyển trên bề mặt đất không bằng phẳng, đầu gối tiếp đất bất ngờ, chống sai tư thế cũng là nguyên nhân gây chấn thương dây chằng giữa gối.
- Do va chạm trực tiếp: Va chạm trực tiếp vào khớp gối khi tham gia giao thông hoặc trong sinh hoạt cũng gây chấn thương dây chằng bên trong gối.
Chơi thể thao với cường độ mạnh có thể gây chấn thương dây chằng bên trong gối
4. Biến chứng thường gặp của chấn thương dây chằng giữa gối
Nếu không được điều trị kịp thời, chấn thương dây chằng trong khớp gối có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng:
- Tổn thương sụn chêm: Liên kết ở các đầu xương lỏng lẻo gây chèn ép sụn chêm, dẫn tới biến dạng hoặc rách. Từ đó khi vận động, người bệnh sẽ xuất hiện cơn đau dữ dội.
- Thoái hóa khớp sớm: Tình trạng khớp gối lỏng lẻo kéo dài sẽ làm bào mòn phần xương sụn ở khoang ngoài, trong hoặc bánh chè, gây cản trở hoạt động khớp gối và thúc đẩy nhanh quá trình thoái hoá.
- Mất ổn định khớp gối: Khi dây chằng bên trong gối bị rách/đứt khiến khớp gối lỏng lẻo, làm tăng nguy cơ trật khớp hoặc chấn thương lặp lại.
- Hạn chế vận động: Người bệnh có nguy cơ mất hoàn toàn khả năng gập, duỗi đầu gối nếu không phục hồi đúng cách. Tình trạng đau, sưng và mất ổn định khớp gối khiến người bệnh khó gập, duỗi đầu gối trong thực hiện các hoạt động hàng ngày.
Biến chứng tổn thương sụn chêm gây đau nhức dữ dội và tăng dần khi vận động đầu gối
5. Cách xử trí khi gặp chấn thương dây chằng giữa gối
5.1. Điều trị bảo tồn
Đối với các trường hợp chấn thương dây chằng giữa gối ở mức độ nhẹ, phương pháp R.I.C.E là bước đầu tiên được các chuyên gia khuyến nghị:
- Nghỉ ngơi (Rest): Hạn chế vận động tối đa đầu gối bị tổn thương để tránh làm trầm trọng thêm triệu chứng và tạo điều kiện cho dây chằng tự phục hồi.
- Chườm lạnh (Ice): Sử dụng túi chườm lạnh chuyên dụng hoặc khăn bọc đá, áp lên vùng tổn thương trong 15-20 phút, mỗi 2-3 giờ trong 48 giờ đầu để giảm sưng và đau nhanh chóng.
- Băng ép (Compression): Dùng băng thun y tế hoặc nẹp cố định để hỗ trợ khớp gối giảm sưng và hạn chế chuyển động không cần thiết.
- Nâng cao (Elevation): Kê đầu gối ở vị trí cao hơn tim khi nghỉ ngơi để giảm sưng, tụ máu.
Người bệnh có thể sử dụng túi chườm lạnh hoặc bọc khăn để tránh áp đá trực tiếp lên đầu gối tổn thương
Sử dụng thuốc
- Thuốc uống: Thuốc paracetamol hoặc thuốc giảm đau không steroid như ibuprofen, acetaminophen, aspirin giúp giảm triệu chứng đau và viêm. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc bôi chống viêm như gel diclofenac.
- Thuốc tiêm: Tiêm corticoid trực tiếp vào vùng dây chằng bị tổn thương giúp cải thiện tình trạng viêm nhanh chóng. Tuy nhiên, không nên sử dụng ngay ở giai đoạn cấp tính do nguy cơ làm yếu dây chằng, người bệnh nên tuân thủ đúng chỉ định để hạn chế các biến chứng nguy hiểm.
»» Có thể bạn tìm kiếm: Bị giãn dây chằng đầu gối nên ăn gì và kiêng gì? Tham khảo lời khuyên từ chuyên gia
Vật lý trị liệu
Bên cạnh việc sử dụng thuốc, người bệnh có thể kết hợp bài tập cải thiện phạm vi chuyển động khớp gối và sự linh hoạt của dây chằng. Ngoài ra, các liệu pháp xung kích, điện xung tác động vào dây chằng cũng giúp giảm đau, phòng ngừa cứng khớp, ngăn chặn tình trạng xuất hiện mô sẹo và hỗ trợ vùng dây chằng bị tổn thương phục hồi nhanh hơn. Quá trình phục hồi chức năng cần được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc kỹ thuật viên vật lý trị liệu chuyên sâu.
Người bệnh chấn thương dây chằng bên trong khớp gối cần tập phục hồi bằng các bài tập vật lý trị liệu chuyên sâu
5.2. Điều trị ngoại khoa
Trong các trường hợp dây chằng bị rách giãn quá giới hạn hoặc đứt hoàn toàn, đặc biệt khi kèm theo tổn thương xương hoặc khớp, phẫu thuật tái tạo dây chằng khớp gối có thể là lựa chọn tốt nhất.
6. Điều trị chấn thương dây chằng giữa gối không phẫu thuật tại MSC Clinic
MSC Clinic là địa chỉ tin cậy dành cho người bệnh gặp các vấn đề về giãn, rách hoặc đứt dây chằng giữa gối, với thế mạnh chuyên sâu về điều trị các bệnh lý gân – cơ – dây chằng. Phòng khám áp dụng phác đồ điều trị cá nhân hoá với từng thể bệnh, kết hợp y học tái tạo và phục hồi chức năng, giúp người bệnh khôi phục tầm vận động toàn diện.
6.1. Liệu pháp tiêm nội khớp kết hợp phục hồi chức năng
- Huyết tương giàu tiểu cầu (PRP): Tách chiết từ máu tự thân, PRP chứa hàm lượng tiểu cầu cao giúp kích thích tái tạo mô dây chằng, giảm viêm và rút ngắn thời gian hồi phục.
- Huyết tương tăng trưởng nội sinh: Tối ưu hóa hiệu quả hơn PRP tự thân, đặc biệt phù hợp với cả người lớn tuổi hoặc người bệnh phục hồi chậm.
- M-MSC Therapy: Liệu pháp độc quyền tại MSC Clinic, giúp tái tạo mô gân hư hại, cải thiện độ đàn hồi, tăng tính linh hoạt cho khớp và giảm khả năng phẫu thuật.
»» Có thể bạn tìm kiếm: Cách điều trị các chấn thương đầu gối khi chơi thể thao
BSCKII Trần Trọng Thắng trực tiếp thực hiện tiêm PRP vào khớp gối cho bệnh nhân chấn thương dây chằng giữa gối
Sau khi tiêm, người bệnh chấn thương dây chằng giữa gối sẽ được thiết kế chương trình vật lý trị liệu song song nhằm giảm đau, lấy lại tầm vận động, sức cơ và độ ổn định của khớp gối trong thời gian ngắn nhất. Chương trình tập luyện được thực hiện dưới sự hướng dẫn từ kỹ thuật viên vật lý trị liệu vững tay nghề, đảm bảo tập đủ, tập đúng, phòng ngừa tái phát.
6.2. Đội ngũ bác sĩ đầu ngành trực tiếp điều trị
Điều trị chấn thương dây chằng giữa gối tại MSC Clinic được thực hiện trực tiếp bởi đội ngũ chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực cơ xương khớp và phục hồi chức năng:
- BSCKII Trần Trọng Thắng – Giám đốc chuyên môn MSC Clinic, Nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Phục hồi chức năng Hà Nội, với hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cơ xương khớp với chuyên môn vững vàng về chấn thương chỉnh hình, phục hồi chức năng.
- PGS.TS.BS Nguyễn Mai Hồng – Nguyên Trưởng khoa Cơ xương khớp Bệnh viện Bạch Mai, 40 năm kinh nghiệm cùng chuyên môn cao trong cả 3 lĩnh vực Cơ – Xương – Khớp.
- ThS.BS Nguyễn Trần Trung – Phó trưởng khoa Cơ xương khớp Bệnh viện E, với thế mạnh về ứng dụng y học tái tạo trong điều trị nội khoa các bệnh lý cơ xương khớp.
- BSCKI Nguyễn Đức Hiếu – hơn 10 năm kinh nghiệm điều trị bệnh lý cơ xương khớp, từng công tác tại Bệnh viện Đại học Y, Bệnh viện Thanh Oai, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc.
PGS.TS.BS Nguyễn Mai Hồng thăm khám kỹ càng tình trạng khớp gối của người bệnh
Cùng với đó, còn có đội ngũ cố vấn chuyên môn là các Giáo sư, Phó Giáo sư, trưởng, phó khoa tại các bệnh viện tuyến trung ương, đảm bảo mỗi phác đồ điều trị đều được cập nhật các tiến bộ mới nhất từ y học tái tạo.
Bên cạnh việc điều trị, MSC Clinic cũng từng tham gia bảo trợ cho các chương trình thể thao, kể đến như Cuc Phuong Jungle Paths cùng các vận động viên chạy bộ chuyên nghiệp:
Giải chạy Cuc Phuong Jungle Paths có sự cố vấn của BSCKII Trần Trọng Thắng, ThS.BS Nguyễn Trần Trung nhằm hỗ trợ, chăm sóc sức khỏe xương khớp tốt nhất cho các vận động viên
Với phác đồ điều trị toàn diện, rất nhiều bệnh nhân chấn thương dây chằng giữa gối cũng như các bệnh lý cơ xương khớp khác tại MSC Clinic đã lấy lại khả năng vận động linh hoạt, thoát khỏi nỗi ám ảnh bởi những cơn đau dai dẳng.
7. Cách phòng ngừa chấn thương dây chằng giữa gối hiệu quả
- Khởi động kỹ, nhẹ nhàng trước khi chơi thể thao, tập trung vào khớp đầu gối để làm nóng cơ và dây chằng.
- Thực hiện các bài tập hỗ trợ tăng sức mạnh của gân, cơ dây chằng như squat, deadlift giúp giảm áp lực lên dây chằng.
- Khi chơi thể thao, cần chú ý thực hiện đúng kỹ thuật theo hướng dẫn của người có chuyên môn.
- Dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý để khớp hồi phục khi tập luyện trong thời gian dài.
- Sử dụng băng quấn hoặc đai bảo vệ khi chơi thể thao với cường độ cao để tăng sự ổn định cho khớp gối.
- Tránh mang vác vật nặng quá sức, sai tư thế, hãy luôn giữ tư thế đúng để bảo vệ dây chằng.
- Xử trí kịp thời khi xuất hiện các dấu hiệu đau hoặc sưng nhẹ nghi do tổn thương dây chằng để tránh biến chứng nghiêm trọng hơn.
Để phòng ngừa chấn thương dây chằng bên trong gối, hãy khởi động kỹ lưỡng trước khi chơi thể thao
Chấn thương dây chằng giữa gối có thể xảy ra bất ngờ trong hoạt động thể thao và sinh hoạt thường ngày. Vì vậy, việc kiểm soát hiệu quả các triệu chứng giai đoạn đầu là yếu tố then chốt. Nếu bạn đang các triệu chứng nghi ngờ chấn thương dây chằng trong khớp gối, hãy liên hệ ngay với MSC Clinic để được các chuyên gia tư vấn và đưa ra phác đồ điều trị khoa học và an toàn nhất!
PHÒNG KHÁM MSC INTERNATIONAL CLINIC
- Hotline: 0975 576 376
- Địa chỉ:
MSC Hà Nội: TT20-21-22, 204 Nguyễn Tuân, Phường Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội.
MSC Quảng Ninh: A12-01 KĐT Monbay, Phường Hạ Long, Tỉnh Quảng Ninh.
- Fanpage:
MSC Hà Nội: https://www.facebook.com/mscclinicvn
MSC Quảng Ninh: https://www.facebook.com/MSCClinicQN
- Website: https://mscclinic.vn/
Nguồn tham khảo:
- Medial Ligament Injury \ https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21979-mcl-tear
- Medial Collateral Ligament Injury \ https://www.bupa.co.uk/health-information/knee-pain/medial-collateral-ligament-mcl-injury
source https://mscclinic.vn/chan-thuong-day-chang-giua-goi-dau-hieu-cach-dieu-tri-hieu-qua/
Comments
Post a Comment