Dấu hiệu viêm khớp dạng thấp ở trẻ em và cách điều trị hiệu quả

Nhiều bậc phụ huynh thường nghĩ con đau mỏi khớp gối, tay là do vận động nhiều hoặc đau mỏi cơ thông thường. Nhưng thực tế, ở một số trẻ, đó có thể là dấu hiệu sớm của viêm khớp dạng thấp ở trẻ em, một bệnh lý tự miễn mạn tính có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và chức năng vận động lâu dài nếu không được phát hiện sớm. Hãy cùng MSC Clinic tìm hiểu rõ hơn về bệnh viêm khớp dạng thấp ở trẻ em và cách điều trị hiệu quả nhé.

1. Viêm khớp dạng thấp ở trẻ em là gì?

Viêm khớp dạng thấp ở trẻ em là một rối loạn tự miễn dịch, trong đó hệ thống miễn dịch của trẻ tấn công nhầm vào màng hoạt dịch của khớp, gây viêm, đau, sưng và tổn thương khớp theo thời gian.

Sự khác biệt lớn nhất giữa viêm khớp dạng thấp ở trẻ em và viêm khớp dạng thấp ở người lớn là tổn thương khớp và biểu hiện toàn thân.

• Viêm khớp dạng thấp ở trẻ em thường ảnh hưởng đến khớp lớn (như gối, cổ tay) và cột sống cổ, đôi khi chỉ ảnh hưởng một bên cơ thể, trong khi ở người lớn thường là các khớp nhỏ, đối xứng như khớp ngón tay, ngón chân…
• Trẻ em còn có thể gặp các triệu chứng toàn thân nghiêm trọng như sốt cao liên tục, phát ban, viêm mắt và ảnh hưởng đến cơ quan nội tạng. Những biểu hiện này hiếm gặp ở người lớn.
• Ảnh hưởng đến sụn sinh trưởng, gây chậm phát triển chiều cao hoặc dị tật xương.

Tỷ lệ thuyên giảm bệnh viêm khớp dạng thấp ở trẻ em cao hơn người lớn nếu điều trị đúng cách

2. Nguyên nhân và cơ chế của bệnh lý

2.1. Nguyên nhân chính

Nguyên nhân của viêm khớp dạng thấp ở trẻ em vẫn chưa được xác định chính xác, nhưng các nghiên cứu khoa học (PubMed, 2023) đã chỉ ra một số yếu tố nguy cơ:

• Yếu tố di truyền: Mặc dù không di truyền trực tiếp, nhưng trẻ có tiền sử gia đình mắc các bệnh tự miễn có nguy cơ cao hơn. Một số gen, như HLA-B27, có liên quan đến một số thể của viêm khớp dạng thấp ở trẻ.
• Yếu tố môi trường: Nhiễm virus, vi khuẩn hoặc các tác nhân kích thích khác được cho là có thể làm khởi phát phản ứng tự miễn dịch ở những trẻ có sẵn cơ địa nhạy cảm.
• Rối loạn hệ thống miễn dịch: Ở trẻ, hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dẫn tới mất cân bằng giữa tế bào T và B, làm tăng sản xuất cytokine gây viêm như TNF-α, IL-6, IL-1β – các chất trung gian quan trọng trong cơ chế viêm khớp dạng thấp ở trẻ em.

Bệnh xuất phát từ rối loạn miễn dịch, gây viêm và tổn thương khớp mạn tính

2.2. Cơ chế sinh bệnh

Trong cơ chế bệnh sinh của viêm khớp dạng thấp ở trẻ em, hệ thống miễn dịch nhầm lẫn màng hoạt dịch là vật thể lạ và tấn công. Quá trình này giải phóng các chất trung gian gây viêm (cytokines), dẫn đến đau khớp, biến dạng và nghiêm trọng hơn có thể là tàn tật.

3. Triệu chứng của viêm khớp dạng thấp ở trẻ em

3.1. Triệu chứng về khớp

• Đau và sưng khớp: Thường xuất hiện ở đầu gối, mắt cá chân, cổ tay. Khớp có thể sưng to, ấm khi chạm vào.
• Cứng khớp buổi sáng: Đây là triệu chứng đặc trưng của viêm khớp dạng thấp ở trẻ em và các bệnh viêm khớp khác. Trẻ khó khăn khi vận động sau khi thức dậy hoặc sau một thời gian nghỉ ngơi dài. Tình trạng này kéo dài ít nhất 30 phút.
• Hạn chế vận động: Trẻ có xu hướng đi lại tập tễnh, không muốn tham gia các hoạt động vui chơi, hoặc khó khăn khi thực hiện các động tác đơn giản như cài cúc áo, chải tóc. Phụ huynh nên chú ý nếu trẻ có biểu hiện đau khi đứng hoặc vận động.

Khớp cổ tay, bàn tay sưng to là dấu hiệu điển hình của viêm khớp dạng thấp trẻ em

3.2. Triệu chứng toàn thân

Các triệu chứng này giúp phân biệt viêm khớp dạng thấp ở trẻ em với các nguyên nhân đau khớp khác:

• Sốt kéo dài (thường chỉ gặp ở thể toàn thân): Sốt cao dao động, thường xuất hiện vào buổi chiều hoặc tối, kéo dài nhiều tuần và thường đi kèm với phát ban.
• Ảnh hưởng đến mắt: Đây là một biến chứng nghiêm trọng và âm thầm. Trẻ có thể không có triệu chứng rõ ràng, nhưng nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến suy giảm thị lực hoặc mù lòa.
• Các hạch bạch huyết to, lá lách to: Thường gặp ở viêm khớp dạng thấp toàn thân ở trẻ em. Hạch bạch huyết to thường thấy ở cổ, nách hoặc bẹn, sờ mềm, di động và ít đau. Trong khi đó lá lách (nằm ở vùng bụng trái trên) thường gây tức bụng, ăn nhanh no hoặc đau âm ỉ, được phát hiện qua khám và siêu âm ổ bụng.
• Chậm phát triển thể chất: Viêm mạn tính và việc sử dụng một số loại thuốc (như steroid) có thể ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng và sự phát triển của xương ở trẻ. Đây là một vấn đề đáng lo ngại khi trẻ mắc viêm khớp dạng thấp.

Tình trạng viêm khớp dạng thấp có thể là trẻ chậm lớn, biếng ăn

4. Chẩn đoán và điều trị bệnh lý viêm khớp dạng thấp ở trẻ em

4.1. Chẩn đoán bệnh lý

Chẩn đoán viêm khớp dạng thấp trẻ em dựa trên việc loại trừ các nguyên nhân khác và xác nhận tình trạng viêm khớp kéo dài ít nhất 6 tuần. Quá trình này gồm:

• Khám lâm sàng: Đánh giá các khớp sưng, đau và mức độ cứng khớp buổi sáng.
• Xét nghiệm máu: Kiểm tra các chỉ số viêm (ESR, CRP), yếu tố dạng thấp (RF) và kháng thể kháng nhân (ANA) để phân loại thể bệnh của viêm khớp dạng thấp thiếu niên.
• Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-quang, siêu âm khớp hoặc MRI giúp đánh giá sớm tổn thương sụn, màng hoạt dịch và xương do viêm khớp dạng thấp ở trẻ em gây ra.

4.2. Các phương pháp điều trị tình trạng này ở trẻ em

Mục tiêu là kiểm soát viêm, giảm đau và ngăn ngừa tổn thương cấu trúc khớp vĩnh viễn, đảm bảo trẻ phát triển thể chất bình thường. Điều trị viêm khớp dạng thấp ở trẻ em sẽ kết hợp đa phương thức:

Dùng thuốc: 

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Giúp giảm đau, hạ sốt và cải thiện vận động khớp. Các loại thường dùng bao gồm ibuprofen, naproxen, diclofenac…
• Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARDs): Kiểm soát phản ứng viêm, ngăn tổn thương khớp lâu dài. Phổ biến nhất là methotrexate, sulfasalazine, leflunomide.
• Thuốc sinh học: Dành cho trường hợp nặng, không đáp ứng DMARDs, bao gồm etanercept, adalimumab, tocilizumab… giúp ức chế các chất gây viêm trong cơ thể.
• Corticosteroid: Dùng ngắn hạn trong giai đoạn viêm cấp để giảm sưng đau nhanh.
  

Tất cả thuốc đều cần được kê đơn và theo dõi sát bởi bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp nhi, tránh tự ý sử dụng vì có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe lâu dài của trẻ.

DMARDs là thuốc căn bản trong điều trị viêm khớp dạng thấp 

– Nghỉ ngơi hợp lý, chườm nóng hoặc chườm lạnh phù hợp, giúp giảm đau hiệu quả.

– Nẹp cố định vị trí khớp bị tổn thương.

– Sóng siêu âm giúp giảm đau, giảm viêm, tăng tuần hoàn máu và thúc đẩy quá trình lành vết thương.

– Điện xung giảm teo cơ, giảm đau, giảm co thắt cơ, chống viêm.

– Vật lý trị liệu giúp giảm đau, cải thiện tầm vận động và phục hồi chức năng khớp thông qua các bài tập – kéo giãn, tăng cường cơ và các thiết bị hỗ trợ trị liệu.

– Phẫu thuật chỉ được thực hiện trong trường hợp điều trị bảo tồn thất bại, khi tình trạng thoát vị gây chèn ép thần kinh cấp tính hoặc gây rách bao xơ, thoát vị di trú.

5. Điều trị hiệu quả viêm khớp dạng thấp ở trẻ em tại MSC Clinic

MSC Clinic – Phòng khám chuyên ứng dụng y học tái tạo trong điều trị cơ xương khớp. Với bệnh nhân là trẻ em, MSC Clinic luôn cố gắn can thiệp tối thiểu, nhưng vẫn mang lại hiệu quả tối đa, điều trị toàn diện giúp trẻ giảm đau, phục hồi vận động, ngăn ngừa biến chứng lâu dài và hạn chế tái phát, với sự kết hợp giữa:

• Công nghệ y học tái tạo vượt trội: Các phương pháp huyết tương giàu tiểu cầu (PRP), huyết tương tăng trưởng nội sinh, liệu pháp M-MSC Therapy… ít xâm lấn, cho hiệu quả giảm viêm, đau nhanh chóng, kích thích sản sinh tế bào mô mới giúp làm lành tổn thương, gia cố đĩa đệm và tăng cường chất lượng cột sống. Phối hợp với phác đồ vật lý trị liệu sẽ giúp các bạn nhỏ khôi phục chức năng cột sống và tầm vận động.
• Hệ thống trang thiết bị tiên tiến: MSC Clinic sở hữu phòng tiêm vô trùng đạt tiêu chuẩn phòng phẫu thuật, đảm bảo an toàn khi thực hiện thủ thuật. Máy siêu âm, máy chụp Xquang, máy xung kích, xung điện… được nhập khẩu trực tiếp Nhật Bản, Đức, Anh, Mỹ, cho kết quả chẩn đoán chính xác và hỗ trợ điều trị hiệu quả.

Giới thiệu cơ sở vật chất hiện đại tại phòng khám

• Đội ngũ chuyên gia 30 năm kinh nghiệm: BSCKII Trần Trọng Thắng (Giám đốc chuyên môn MSC Clinic, Nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Phục hồi chức năng Hà Nội), ThS.BS Nguyễn Trần Trung (Phó trưởng khoa Cơ xương khớp Bệnh viện E)… cùng đội ngũ cố vấn là các giáo sư, trưởng khoa, phó trưởng khoa tại các bệnh viện cơ xương khớp đầu ngành.

Th.S Trần Trung với thế mạnh về điều trị bệnh lý cơ xương khớp bằng công nghệ cao

Ngoài điều trị viêm khớp dạng thấp, MSC Clinic còn điều trị cho nhiều bệnh nhân gặp các vấn đề về xương khớp khác.

Trường hợp chị Nguyễn Thị Thanh Nhàn bị thoát vị 6 đốt, trong đó có 4 đốt sống cổ. Trong liệu trình gồm 4 đợt tiêm, mỗi đợt 6 mũi, chị cảm nhận quá trình diễn ra nhanh, nhẹ nhàng và dễ chịu hơn mong đợi. Hiện tại, chị rất hài lòng với kết quả điều trị.

Chị Nguyễn Thị Thanh Nhàn chia sẻ quá trình điều trị thoát vị đĩa đệm tại MSC Clinic luôn có bác sĩ và đội ngũ điều dưỡng hỗ trợ, động viên

Viêm khớp dạng thấp ở trẻ em là bệnh lý mạn tính cần được phát hiện và điều trị sớm để ngăn biến dạng khớp, giúp trẻ duy trì khả năng vận động và phát triển toàn diện. Nếu con bạn có dấu hiệu sưng, đau, cứng khớp kéo dài, hãy đến MSC Clinic để được bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp thăm khám, chẩn đoán chính xác và xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa cho từng trường hợp.

 

PHÒNG KHÁM MSC INTERNATIONAL CLINIC

Hotline: 0975 576 376

Địa chỉ:

• MSC Hà Nội: TT20-21-22, 204 Nguyễn Tuân, Phường Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội.
• MSC Quảng Ninh: A12-01 KĐT Monbay, Phường Hạ Long, Tỉnh Quảng Ninh.

Fanpage:

• MSC Hà Nội: https://www.facebook.com/mscclinicvn
• MSC Quảng Ninh: https://www.facebook.com/MSCClinicQN

source https://mscclinic.vn/viem-khop-dang-thap-o-tre-em/